جشنواره امام رضا (ع) در جایگاه یک فناوری فرهنگی

امام رضا (ع) می‌فرمایند «فَإِنَّ النّاسَ لَوْ عَلِمُوا مَحاسِنَ کَلامِنا لاَتَّبَعُونا»؛ یعنی اگر مردم ویژگی ها، حسن‌ها و مزیت‌های کلام و معارف ما را بدانند، حتما از ما (اهل بیت) و مسیر حق اطاعت می‌کنند.
طی تاریخ همواره سرمایه‌ای عظیم و غنی به نام معارف اهل بیت (ع) در اختیار مسلمانان قرار داشته و در عصر انقلاب اسلامی نیز از اصلی‌ترین وظایف مأموریت‌های فرهنگی، بسط و گسترش معارف اهل بیت (ع) از جمله حضرت رضا (ع) است؛ بنابراین از نظر منابع و سرمایه، دستمان بسیار پر است و غنی و قوی هستیم.

به لحاظ میدان عمل، مخاطب و متقاضی برای دریافت پیام اهل بیت (ع) نیز به برکت انقلاب اسلامی، یک میدان وسیع و مخاطبانی میلیاردی در داخل و خارج کشور فراهم آمده است؛ اما در این بین مسئله محوری، نبود طراحی فناوری فرهنگی برای تبدیل این معدن و سرمایه غنی، به فراورده‌های فرهنگی متناسب با نیاز‌های مخاطبان، اولویت‌های زمان و سبک زندگی اهل بیت (ع) است.

به نظر می‌رسد جشنواره بین المللی امام رضا (ع) را از باب ضرورت و اولویت باید از این جایگاه و به عنوان یک فناوری فرهنگی دید که می‌تواند حلقه اتصالی میان معارف رضوی، نیاز‌های زمان و اولویت‌های مخاطب ملی و بین المللی متناسب با سبک زندگی دینی باشد. از این منظر، بزرگ‌ترین نقطه قوت جشنواره نیز ایجاد و تأسیس آن خواهد بود.
دیگرمزیت این جشنواره، ایجاد شبکه نسبتا متنوع در عرصه‌های فرهنگی و هنری است که در قالب آن جمع گسترده‌ای از فعالان و نخبگان فرهنگی هنری برای نقش آفرینی ذیل معارف رضوی گرد هم آمده و تاکنون تولیدات موفقی را رقم زده اند.

اهمیت ارائه الگوی فناوری فرهنگی با محوریت جشنواره بین المللی امام رضا (ع).

اما درباره کاستی‌ها در کارکرد جشنواره امام رضا (ع) باید گفت که این رویداد به دلیل فقدان بازطراحی و بازتولید فناوری فرهنگی نسبت به معارف رضوی، آن گونه که باید، به یک جریان تأثیرگذار در عرصه فرهنگی هنری رضوی در سطح ملی و بین المللی تبدیل نشده است. در این راستا می‌بایست با استفاده از فرصت دولت سیزدهم که باور عمیق و تجربه خوب آیت ا... رئیسی در حوزه فرهنگ رضوی را به همراه دارد، یک طراز و الگو را در فناوری فرهنگی با محوریت جشنواره بین المللی امام رضا (ع) ارائه کرد، چراکه قطعا دیگر مجال و اجازه‌ای برای کار‌های گلخانه ای، کم عمق، نمایشگاهی و جشنواره‌هایی که صرفا کارکرد و اثربخشی شان در حوزه جشنواره و مراسم است، وجود ندارد.

ارتقای مشارکت مردمی

بازنگری نسبت به مشارکت و همراهی اقشار مردم، از دیگر حلقه‌های مفقوده جشنواره بین المللی امام رضا (ع) است که در سال‌های گذشته به سمت استفاده از این ظرفیت حرکت کرده، اما نیازمند بازنگری جدی و رشد کمّی و کیفی در این زمینه است؛ اقشار و گروه‌های مختلف اجتماعی، اصناف، تشکل‌ها و سمن‌های مردمی می‌توانند نقش آفرینی گسترده‌ای در جریان سازی فرهنگی هنری حضرت رضا (ع) داشته باشند (جزئیات این موضوع در مذاکرات حضوری با بنیاد بین المللی امام رضا (ع) مطرح شده است).

هم افزایی ظرفیت‌های فرهنگی داخل و خارج از کشور

یکی دیگر از خروجی‌های مورد انتظار از جشنواره، ایجاد هم افزایی و جریان سازی بین ظرفیت‌ها و نهاد‌های فرهنگی داخل و خارج از کشور با ظرفیت ملی و حتی هم افزایی میان جریان‌های فرهنگی شیعی و اسلامی در گستره بین المللی است. ما در بسیاری از عرصه‌ها با نام حضرت رضا (ع)، فرصت‌هایی در دنیا داریم که استفاده از آن‌ها صرفا معطل یک الگوی فناوری است.

ضرورت اولویت دادن به نوآوری‌ها

نکته دیگری که در راستای ارتقای جشنواره باید مورد توجه قرار بگیرد، نوآوری و ابتکارات است؛ ضمن اینکه حتما نسبت به میراث گذشته و آنچه از مفاخرمان به ما رسیده است، به دیده احترام و پاسداشت می‌نگریم و بخشی از مأموریتمان نیز بهره گیری از این مفاخر است؛ اما در عین حال لازم است به حوزه ابتکارات و نوآوری‌ها اولویت بدهیم، زیرا بدون نوآوری و ابتکار نمی‌شود در جریان فناوری فرهنگی به ایفای نقش پرداخت و اثرگذار بود.

توجه به مخاطبان ویژه ازجمله نوجوانان و بانوان

نوجوانان یک جریان عظیم، گسترده، بالنده، پرابتکار، پرنبوغ و جریان ساز در عرصه‌های فرهنگی هستند؛ با این حال غیر از تجربه دهه اول انقلاب، به مرور به این قشر، کم توجه یا بی توجه شده ایم؛ البته در چندسال اخیر با نگاه تمدن نوین اسلامی و تأکید رهبر‌معظم‌انقلاب به آینده سازی و نقش مهم جوانان، دوره نوجوانی نیز به عنوان مقدمه جوانی بیشتر مورد اهتمام قرار گرفته است.

حوزه بانوان نیز که از دیگر بخش‌های مغفول مانده فعالیت‌های فرهنگی است، باید در جشنواره امام رضا (ع) مورد توجه ویژه باشد؛ آن هم به معنای یک جریان تأثیرگذار، نه یک جریان حاشیه‌ای و شکلی. بانوانی که در سطوح مختلف بیش از نیمی از جمعیت جامعه را شکل می‌دهند، جا دارد میدان بزرگ تری در اختیار داشته باشند.

اهتمام بیش از پیش به فضای مجازی و رسانه

علاوه بر کار‌های روز، کار‌های زیادی داریم که در گذشته انجام شده است، اما، چون نتوانسته ایم برد و ضریب فضای مجازی و رسانه‌ای برایشان درست کنیم، یا مورد استفاده قرار نگرفته اند یا کم اثر بوده اند. در پایان از همت و انرژی مضاعفی که امروز در بنیاد ملی امام رضا (ع) با حضور مدیریت جوان و انقلابی و تیم خوب و باورمند ایشان ایجاد شده است، انتظار می‌رود این نوآوری‌ها و آثار و برکاتش را در سطحی کامل‌تر شاهد باشیم.